Kaunawaan (Insight)

Source: JW Publications, it-2 p. 48 Kaunawaan

Ano ang kahulugan ng Kaunawaan?

Pangunahin na, ang kaunawaan ay ang kakayahang makita ang nasa likod ng isang situwasyon. Ang pagkilos nang may kaunawaan ay nangangahulugan ng pagkilos nang may kapantasan, karunungan. Ayon sa Old Testament Word Studies ni Wilson, ang pandiwang Hebreo na sa·khalʹ ay nangangahulugang “tingnan; maging pantas, maingat; kumilos nang may kapantasan, maging matalino.” (1978, p. 461) Sa gayon, ang sa·khalʹ ay isinasalin bilang “may kaunawaan” (Aw 14:2), ‘kumilos nang may kapantasan’ (1Sa 18:5; Kaw 10:19), ‘magtagumpay’ (Kaw 17:8), ‘pangyarihing magpakita ng kaunawaan’ (Kaw 16:23). Ang pangngalang seʹkhel naman ay isinasalin bilang “kaunawaan.”—1Sa 25:3; Aw 111:10.

Sa Griegong Kasulatan, ang pandiwang sy·niʹe·mi ay isinasalin bilang “may kaunawaan” sa Roma 3:11, na sinisipi ng apostol na si Pablo mula sa Awit 14:2. Ang sy·niʹe·mi ay isinasalin din bilang ‘makuha ang diwa ng’ (Mat 13:13-15), ‘maintindihan’ (Mat 16:12), ‘maunawaan’ (Gaw 28:26), at ‘unawain’ (Efe 5:17).

 

Pagkakaiba ng Kaunawaan at Unawa

Ang salitang Ingles na insight [kaunawaan] ay may malapit na kaugnayan sa understanding [unawa], ngunit may bahagyang pagkakaiba sa pagitan ng dalawang terminong ito. Ganito ang sabi ng Theological Wordbook of the Old Testament: “Samantalang ang bin [understanding] ay nagpapahiwatig ng ‘pagkilala ng pagkakaiba,’ ang [sa·khalʹ] naman ay nauugnay sa isang matalinong pagkaalam sa dahilan. Kalakip dito ang proseso ng pag-iisip nang mabuti sa isang masalimuot na pagkakaayos ng mga ideya na ang resulta ay paggawi nang may karunungan at paggamit ng mahusay at praktikal na sentido komun. Ang isa pang resulta na idiniriin nito ay ang pagiging matagumpay.”—Inedit ni R. L. Harris, 1980, Tomo 2, p. 877; tingnan ang UNAWA.

 

Paano matatamo ang Kaunawaan?

Ang Diyos na Jehova ay nagbibigay ng kaunawaan sa kaniyang mga lingkod sa pamamagitan ng paglalaan sa kanila ng payo na magagamit nila upang ituwid ang kanilang mga hakbang at kontrolin ang kanilang mga pagkilos. (Aw 32:8; ihambing ang Dan 9:22.) Inilalaan niya ang gayong matalinong patnubay sa pamamagitan ng kaniyang Salita. Gayunman, upang magtamo ng kaunawaan, hindi lamang pagbabasa ng Bibliya ang dapat gawin ng isang tao. Dapat niya itong pahalagahan upang maudyukan siya na gawin ang lahat ng itinatagubilin ng Diyos. (Jos 1:7, 8; 1Ha 2:3) Kailangan din ang tulong ng espiritu ng Diyos. (Ne 9:20; ihambing ang 1Cr 28:12, 19.) Kapag natamo na ang kaunawaan, kailangan itong ingatan. Maaari itong maiwala ng isa kung tatalikod siya mula sa mga daan ng Diyos.—Aw 36:1-3; Kaw 21:16.

 

Paano maipakikita ang Kaunawaan?

Maipakikita ang kaunawaan sa iba’t ibang paraan, na ang resulta ay pagpapala sa nagtataglay nito at gayundin sa iba. Ang isa na “gumagawi nang may pakundangan [nang may kaunawaan] sa maralita” ay ipinapahayag ng salmista bilang maligaya. (Aw 41:1) Ang asawang babae na “pantas” (nagpapakita ng kaunawaan) ay inilalarawan bilang isang pagpapala mula kay Jehova. (Kaw 19:14) Ang kaunawaan, na tumitingin sa likod ng mga bagay na nakikita, ay tumutulong sa isa upang mabantayan niya ang kaniyang bibig (Kaw 10:19; 16:23) at upang malaman niya kung kailan siya mananahimik. (Am 5:13) Tinutulungan din nito ang isa na umiwas sa galit at palampasin ang pagsalansang. (Kaw 19:11) Ang taong may kaunawaan ay tumatanggap ng pagtutuwid. (Aw 2:10) Ayon sa Kawikaan 21:11, kapag ang taong marunong ay nagtamo ng kaunawaan—samakatuwid nga, kapag maingat niyang isinaalang-alang ang impormasyong taglay niya at bilang resulta nito ay nagkakaroon siya ng mas malinaw na pagkaunawa sa isang bagay—“nagtatamo siya ng kaalaman,” samakatuwid nga, alam niya kung ano ang gagawin hinggil sa bagay na iyon, kung anong mga konklusyon ang bubuuin, kung anong payo ang ibibigay.

 

Gaano kahalaga ang Kaunawaan?

*** w16 Hunyo p. 29 Makadiyos na Katangian na Mas Mahalaga Kaysa sa Diamante ***

Ayon sa Kawikaan 3:13-15: “Maligaya ang taong nakasumpong ng karunungan, at ang taong nagtatamo ng kaunawaan, sapagkat ang pagkakamit nito bilang pakinabang ay mas mabuti kaysa sa pagkakamit ng pilak bilang pakinabang at ang pagkakamit nito bilang ani kaysa sa ginto. Ito ay mas mahalaga kaysa sa mga korales, at ang lahat ng iba pang kaluguran mo ay hindi maipapantay rito.” Maliwanag na mas pinahahalagahan ni Jehova ang mga katangiang iyon kaysa sa anumang materyal na kayamanan.

 

*** w97 3/15 p. 14-15 Ikiling ang Inyong Puso sa Kaunawaan ***

Ang Kaunawaan at ang Ating Landasin sa Buhay

12 Nakatutulong sa atin ang kaunawaan na mapanatili ang isang wastong landasin sa lahat ng ating gawain. Ipinakikita ito ng Kawikaan 15:21, na nagsasabi: “Ang kamangmangan ay pagsasaya sa isa na may kakulangan sa puso, ngunit ang taong may kaunawaan ay nananatiling tuwid ang daan.” Paano natin uunawain ang kawikaang ito? Ang landasin ng kamangmangan, o kahangalan, ay nakagagalak sa mga lalaki, babae, at kabataang walang-katuwiran. Sila’y “may kakulangan sa puso,” anupat walang mabuting motibo, at gayon na lamang kahangal anupat nagsasaya sila sa kamangmangan.

13  Natutuhan ng may-kaunawaang Haring Solomon ng Israel na ang kasayahan ay walang gaanong kabuluhan. Inamin niya: “Sinabi ko, sa aking puso: ‘Pumarito ka ngayon, susubukin kita nang may pagsasaya. Gayundin, magpakasawa ka.’ At, narito! iyan din ay walang kabuluhan. Sinabi ko sa pagtawa: ‘Kabaliwan!’ at sa pagsasaya: ‘Anong ginagawa nito?’ ” (Eclesiastes 2:1, 2) Yamang isang taong may kaunawaan, natuklasan ni Solomon na ang katuwaan at pagtawa lamang ay hindi nakapagbibigay-kasiyahan, sapagkat ang mga ito ay hindi nagbubunga ng tunay at namamalaging kaligayahan. Ang pagtawa ay maaaring makatulong sa atin na pansamantalang makalimutan ang ating mga suliranin, ngunit pagkatapos nito ay lilitaw na naman ang mga ito nang mas malala pa. Wastong masasabi ni Solomon na “kabaliwan” ang pagtawa. Bakit? Sapagkat hinahadlangan ng walang-katuturang pagtawa ang matalinong pagpapasiya. Maaaring udyukan tayo nito na ipagwalang-bahala ang maseselang na bagay. Ang uri ng pagsasaya na nauugnay sa mga salita at pagkilos ng isang payaso ay hindi maaaring ituring na magbubunga ng isang bagay na kapaki-pakinabang. Ang pag-unawa sa kahulugan ng pagsubok ni Solomon sa pagtawa at katuwaan ay tumutulong sa atin na maiwasang maging “mga maibigin sa mga kaluguran kaysa maibigin sa Diyos.”—2 Timoteo 3:1, 4.

14 Paano nangyayari na ang taong may kaunawaan ay nananatiling “tuwid ang daan”? Ang espirituwal na kaunawaan at pagkakapit ng maka-Diyos na mga simulain ay umaakay sa mga tao sa isang matapat, matuwid na landasin. Ang salin ni Byington ay tahasang nagsasabi: “Ang kamangmangan ay lubos na kaligayahan sa isang taong walang-utak, ngunit ang isang matalinong tao ay hahayo nang tuwid.” “Ang taong may kaunawaan” ay nagtutuwid ng kaniyang lakad at nagagawang makilala ang ang pagkakaiba ng tama at mali dahil sa pagkakapit ng Salita ng Diyos sa kaniyang buhay.—Hebreo 5:14; 12:12, 13.